yourself refined

Het endorfinesysteem ( endorfine is een samentrekking van ‘endogeen’ en ‘morfine’ = lichaamseigen pijnstiller) is een primaire modulator in het lichaam die beloning en stressverwerking reguleert. Zo werkt endorfine nauw samen met dopamine, een belangrijke belonings- en motivatiestof.

Het endorfinesysteem is een belangrijke motor voor alles wat met overleven ( voedsel, water, veiligheid), voortplanting en zelfbeloning te maken heeft.  Het doet ons 'geaard' en gelukkig voelen.

Endorfine functioneert tevens als stressremmer. Het staat ook in voor het filteren van zintuiglijke prikkels en helpt bij sociale interactie.  Daarnaast is het betrokken bij meer dan 500 andere functies.  Bloedsuikerspiegel, het immuunsysteem, cortisol-regulatie en energie zijn er enkele van.  We kunnen het endorfinesysteem nog het best beschouwen als een gas en rem-pedaal van verschillende hormonen en geluksstoffen.  

Hoe cruciaal deze balans dus is, even kwetsbaar is hij in onze huidige jachtige wereld. Stress kan zowel fysiek, emotioneel als chemisch van aard zijn. Om er enkele te noemen :  
overmatige langdurige stress op het werk of in de familie, een eenzijdig voedingspatroon, negatieve ervaringen en trauma, schimmeloverbelasting (bv candida) en virussen, chemicaliën en zware metalen.

Veel ingrediënten in het moderne westerse dieet hebben een verslavend effect dat belastend en uitputtend werkt.  Voorbeelden hiervan zijn exorfines (opiaat-achtige eiwitten te vinden in o a  tarwe, koemelk en soja), smaakversterkers, overmatig koolhydraatgebruik, transvetten,..  Ze werken als 'supernatural stimuli ' die de normale werking van het lichaam in verdrukking brengen. Overgevoeligheid voor exorfines uit tarwesoorten, melkeiwitten of soja is iets anders dan gluten of koemelkallergie. 

Ook gedragsverslaving kan het endorfinesysteem overbelasten met ‘afvlakking’ tot gevolg. We denken hierbij aan porno- en seksverslaving, gokken, internet, game en smartphone-verslaving, overmatig sporten. Gedragsverslaving wordt vaak onderschat. Daarnaast zijn er de 'klassieke' verslavende middelen als alcohol, drugs en tabak.

Veel van deze factoren beinvloeden de werking van onze genen. De epigenetica is een tamelijk nieuw onderzoeksgebied dat bekijkt hoe omgevingsfactoren de werking van genen beïnvloeden. Deze invloed blijkt groter en significanter te zijn dan lange tijd werd gedacht.  

Een lichaam met een verzwakt anti-stress en beloningssysteem blijft steken in een versterkte stressmodus.  Zie dit als een op de hielen gezeten worden door een tijger. We leven dan eerder vanuit 'fight & flight' in plaats van ' Rest , digest & repair'.  Daar is weinig ruimte voor thuis zijn bij onszelf of bij anderen, of voor creativiteit, geluk en verbinding.  We zijn eerder bezig met overleven.

Een verzwakte endorfinehuishouding gaat samen met ontwrichting van nog een aantal andere cruciale multifunctionele mechanismen in het lichaam:

• Uitputting van het DPP IV enzym. Dit belangrijke enzym met tot 70 functies is betrokken bij onder andere energie, immuunsysteem, anti-kanker en hersenwerking.

• Verminderde werking van het POMc-gen : kan gezien worden als een moedergen dat eiwitten codeert voor ondermeer endorfine, serotonine, insuline, BDNF, melanine, neuromelanine.

• Glutamaatdominantie. Glutamaat/NMDA zijn stoffen in het lichaam die sterk exciterend werken als zij niet in balans worden gehouden door bijvoorbeeld endorfine of GABA. Irritatie, onrust, angsten en depressie kunnen het gevolg zijn. Glutamaatdominatie heeft een sterk toxisch effect op lichaam, brein en cellen.

Symptomen van een verzwakt endorfinesysteem kunnen zijn:  ADD/ADHD, verminderde plezierbeleving, concentratiestoornissen en uitstelgedrag, darm- en immuunproblemen, lage stressdrempel, slaapproblemen, depressie en angstoornissen, geheugenproblemen. 
.
Onderdeel van mijn voedingsadvies is gericht op herstel van de endorfinehuishouding. Dit  kan bijvoorbeeld bestaan uit het weglaten van exorfines voor bepaalde tijd. Bepaalde exorfines zijn in verhouding tot 100 maal sterker dan morfine. Ze ‘beconcurreren’ als het ware de natuurlijke endorfine. De persoonlijke gevoeligheid voor exorfines en de mate van belasting kan via een urinetest bepaald in samenwerking met een Noors labo.

De nadruk ligt verder op een nieuwe en meer verrijkende voedingsgewoonte. Samen zoeken naar wat in de plaats kan gegeten worden vanuit een persoonlijk behoefte is hier deel van. 
Vaak is de slotsom dat we rijker en gevarieerder kunnen eten dan voordien.